![]() |
Integrales DoblesAngel Carrillo Hoyo, Elena de Oteyza de Oteyza\(^2\), Carlos Hernández Garciadiego\(^1\), Emma Lam Osnaya\(^2\) | ![]() |
Ejemplos
Solución:
Dibujamos la región \(D.\)
Determinamos las ecuaciones de los lados que unen \(\left( -3,1\right) \) con \( \left( 2,-5\right) \) y \(\left( 2,-5\right) \) con \(\left( 6,1\right) . \)
Solución:
El círculo con centro en el origen y radio \(2\) tiene ecuación \begin{equation*} x^{2}+y^{2}=4 \end{equation*} y el otro círculo \begin{equation*} x^{2}+y^{2}=36. \end{equation*} La región es de tipo 3.
Así \begin{equation*} D=D_{1}\cup D_{2}, \end{equation*} donde \begin{eqnarray*} D_{1} &=&\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,x\in \left[ 0,2\right] ,\quad \quad \sqrt{4-x^{2}}\leq y\leq \sqrt{36-x^{2}}\right. \right\} \\ D_{2} &=&\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,x\in \left[ 2,6\right] ,\quad \quad 0\leq y\leq \sqrt{36-x^{2}}\right. \right\} . \end{eqnarray*} Calculamos la integral: \begin{eqnarray*} \iint_{D}2y\,dx\,dy &=&\int_{0}^{2}\int_{\sqrt{ 4-x^{2}}}^{\sqrt{36-x^{2}}}2y\,dy\,dx+\int_{2}^{6}\int _{0}^{\sqrt{36-x^{2}}}2y\,dy\,dx \\ &=&\int_{0}^{2}\left. y^{2}\right\vert _{\sqrt{4-x^{2}}}^{\sqrt{ 36-x^{2}}}\,dx+\int_{2}^{6}\left. y^{2}\right\vert _{0}^{\sqrt{ 36-x^{2}}}\,dx \\ &=&\int_{0}^{2}36-x^{2}-\left( 4-x^{2}\right) \,dx+\int_{2}^{6}36-x^{2}\,dx \\ &=&\int_{0}^{2}32\,dx+\int_{2}^{6}36-x^{2}\,dx \\ &=&\left. 32x\right\vert _{0}^{2}+\left. 36x-\dfrac{x^{3}}{3}\right\vert _{2}^{6} \\ &=&32\left( 2\right) +36\left( 6-2\right) -\dfrac{1}{3}\left( 6^{3}-2^{3}\right) \\ &=&\dfrac{416}{3}. \end{eqnarray*}
Así \begin{equation*} D=D_{1}\cup D_{2}, \end{equation*} donde \begin{eqnarray*} D_{1} &=&\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,\,\,y\in \left[ 0,2\right] ,\quad \quad \sqrt{4-y^{2}}\leq x\leq \sqrt{36-y^{2}}\right. \right\} \\ D_{2} &=&\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,\,\,y\in \left[ 2,6\right] ,\quad \quad 0\leq x\leq \sqrt{36-y^{2}}\right. \right\} . \end{eqnarray*} Calculamos la integral \begin{eqnarray*} \iint_{D}2y\,dx\,dy &=&\int_{0}^{2}\left( \int_{\sqrt{4-y^{2}}}^{\sqrt{36-y^{2}}}2y\,dx\right) \,dy+\int_{2}^{6}\left( \int_{0}^{\sqrt{36-y^{2}} }2y\,dx\right) \,dy \\ &=&\int_{0}^{2}\left. 2xy\right\vert _{\sqrt{4-y^{2}}}^{\sqrt{ 36-y^{2}}}\,dy+\int_{2}^{6}\left. 2xy\right\vert _{0}^{\sqrt{ 36-y^{2}}}\,dy \\ &=&\int_{0}^{2}2y\sqrt{36-y^{2}}-2y\sqrt{4-y^{2}} \,dy+\int_{2}^{6}2y\sqrt{36-y^{2}}\,dy \\ &=&\left. -\dfrac{2\left( 36-y^{2}\right) ^{\frac{3}{2}}}{3}+\dfrac{2\left( 4-y^{2}\right) ^{\frac{3}{2}}}{3}\right\vert _{0}^{2}+\left. -\dfrac{2\left( 36-y^{2}\right) ^{\frac{3}{2}}}{3}\right\vert _{2}^{6} \\ &=&-\dfrac{2}{3}\sqrt{32^{3}}-\left( -\dfrac{2}{3}\sqrt{36^{3}}+\dfrac{2}{3} \sqrt{4^{3}}\right) +\dfrac{2}{3}\sqrt{32^{3}} \\ &=&\dfrac{416}{3}. \end{eqnarray*}
Solución:
Escribimos la hipérbola como \(y=\dfrac{1}{x},\) dibujamos las tres curvas:
Encontramos los puntos de intersección de las rectas y de cada una de ellas con la hipérbola: Primero determinamos el punto de intersección de las rectas. \begin{eqnarray*} \dfrac{15}{14}x+\dfrac{37}{14} &=&\dfrac{1}{2} \\ \dfrac{15}{14}x &=&\dfrac{1}{2}-\dfrac{37}{14} \\ \dfrac{15}{14}x &=&-\dfrac{15}{7} \\ x &=&-2. \end{eqnarray*} Es decir, las rectas se cortan en el punto de coordenadas \(\left( -2,\dfrac{1 }{2}\right) . \)
Para determinar la intersección de la recta \(y=\dfrac{15}{14}x+\dfrac{37 }{14}\) con la hipérbola \(y=\dfrac{1}{x},\) resolvemos \begin{eqnarray*} \dfrac{15}{14}x+\dfrac{37}{14} &=&\dfrac{1}{x} \\ 15x^{2}+37x &=&14 \\ 15x^{2}+37x-14 &=&0 \\ \left( 5x+14\right) \left( 3x-1\right) &=&0, \end{eqnarray*} de donde \begin{equation*} x=-\dfrac{14}{5}\quad \quad \text{o} \quad \quad x=\dfrac{1}{3}. \end{equation*} Puesto que en la región a considerar únicamente interviene la rama derecha de la hipérbola, solamente consideramos \(\dfrac{1}{3},\) es decir, el punto de intersección es \(\left( \dfrac{1}{3},3\right) . \)
Para determinar la intersección de la recta \(y=\dfrac{1}{2}\) con la hipérbola \(y=\dfrac{1}{x},\) resolvemos \begin{eqnarray*} \dfrac{1}{2} &=&\dfrac{1}{x} \\ x &=&2, \end{eqnarray*} de donde, el punto de intersección es \(\left( 2,\dfrac{1}{2}\right) . \) Dibujamos la región:
donde \begin{eqnarray*} D_{1} &=&\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,x\in \left[ -2,\dfrac{1}{3} \right] ,\quad \quad \dfrac{1}{2}\leq y\leq \dfrac{15}{14}x+\dfrac{37}{14} \right. \right\} \\ D_{2} &=&\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,x\in \left[ \dfrac{1}{3},2 \right] ,\quad \quad \dfrac{1}{2}\leq y\leq \dfrac{1}{x}\right. \right\} . \end{eqnarray*} En este caso la región \(D\) considerada se escribe como \(D=D_{1}\cup D_{2}. \)
Solución:
La región de integración \(D\) es de tipo 2: \begin{equation*} D=\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,y\in \left[ -1,1\right] ,\quad \quad 0\leq x\leq \sqrt{1-y}\right. \right\} . \end{equation*} Despejamos \(y\) de la ecuación \(x=\sqrt{1-y} \): \begin{eqnarray*} x^{2} &=&1-y \\ -x^{2}+1 &=&y. \end{eqnarray*} La región es:
Observamos que cuando \(y\) es igual a \(-1,\) \begin{equation*} x=\sqrt{2}. \end{equation*} Escribimos a \(D\) como región de tipo 1: \begin{equation*} D=\left\{ \left( x,y\right) \,\left\vert \,x\in \left[ 0,\sqrt{2}\right] ,\quad \quad -1\leq y\leq -x^{2}+1\right. \right\} , \end{equation*} de donde, \begin{eqnarray*} \int_{-1}^{1}\int_{0}^{\sqrt{1-y}}xe^{y}\,dx\,dy &=&\int_{0}^{\sqrt{2}}\int_{-1}^{-x^{2}+1}xe^{y}\,dy\,dx \\ &=&\int_{0}^{\sqrt{2}}\left. xe^{y}\right\vert _{-1}^{-x^{2}+1}\,dx \\ &=&\int_{0}^{\sqrt{2}}xe^{-x^{2}+1}-xe^{-1}\,dx \\ &=&\left. -\dfrac{1}{2}e^{-x^{2}+1}-\dfrac{x^{2}}{2}e^{-1}\right\vert _{0}^{ \sqrt{2}} \\ &=&-\dfrac{1}{2}e^{-2+1}-\dfrac{2}{2}e^{-1}-\left( -\dfrac{1}{2}e\right) \\ &=&-\dfrac{3}{2}e^{-1}+\dfrac{1}{2}e. \end{eqnarray*}